Thưởng thức phim truyện điện ảnh, đặc biệt là phim chiến đấu, hành động có những tình tiết căng thẳng, các cảnh quyết liệt, nếu thiếu sự tô điểm của âm siêu trầm thì không thể hiện được chân thật sự rung động, thiếu sức truyền cảm. Qua đó, ta có thể thấy được tầm quan trọng của âm siêu trầm.
Để tạo tiếng sub bass (tức tiếng bass nặng "tức ngực"), chúng ta có thể dùng mạch lọc, transistor, opamp... để "lọc" riêng ra tiếng sub và khuếch đại lên, cho qua mạch công suất khác và loa Sub khác. Nhưng thông thường đó chỉ là kỹ thuật "analog". Dùng IC kỹ thuật số để "lọc" tiếng sub bass có lẽ hay hơn! Như hồi xưa tạo tiếng nhái bằng IC analog 3207, 3102... thua xa tạo tiếng nhái bằng IC số M50195. Bài viết này trình bày cách tạo âm siêu trầm dùng IC M51134P.
M51134P là mạch điện tăng cường đo kiểm siêu trầm chuyên dùng do Matshusita của Nhật thiết kế riêng cho hệ thống AV. IC này sử dụng vỏ bọc kín 2 hàng, 20 chân cắm thẳng. Trong nó có đo kiểm tra tần số, bộ điều chỉnh, đo mức điện, lọc sóng âm tần, bộ khuyếch đại điều chỉnh điện áp VCA… Nguyên lý hoạt động là áp dụng hình thức lọc sóng bằng số do mức điện cao thấp của thành phần âm tần trong tính hiệu đầu vào, tăng cường thành phần âm tần tương ứng và tiến hành mở rộng trạng thái động âm tần (do bộ khuyếch đại điều khiển điện áp hoàn thành). Qua đó có thể thấy, nguyên lý hoạt động của nó có khác với các mạch tăng cường siêu trầm với hình thức bộ lọc âm tần thông thường. Tín hiệu âm siêu trầm mà mạch bộ lọc âm tần nói chung cung cấp về cảm giác nghe thiếu sức mạnh, còn hiệu quả âm siêu trầm mà M51134P cung cấp có sự rung cảm mạnh, đặc biệt nổi bật tiếng mìn, tiêng pháo, tiếng nổ. Ngoài ra, M51134P chỉ đo kiểm tra tín hiệu dưới 120Hz. Nếu trong tín hiệu không có thành phần thấp hơn 120Hz thì mạch điện này không đưa ra. Điều này trong sử dụng cần lưu ý, không phải IC hỏng.
Điện áp làm việc của M51134P là 7~18V (trị số điển hình 12V) tạp âm giới hạn thấp (-93dB). Hình 1 là mạch điện ứng dụng thiết kế theo tài liệu hướng dẫn sử dụng của nó. Khi ứng dụng thức tế, đấu vào một biến áp trên 5W, thứ cấp trên 12V là có thể hoạt động. Hình 2 là phương án đấu nối chế tạo pháo âm tân siêu trầm (đường kính loa làm pháo siêu trầm phải lớn), công suất cũng lớn, thân loa phải chắc, vật liệu phải dày. Hình dáng và kích thước của loa tùy theo sở thích từng người mà thiết kế.
Sưu tầm
